Lautém-Serelau, yokalaumedia.com (16/11/2023) Koperativa hanesan inisiativa husi Kombatente sira, inan-aman, juventude, ne’ebe halibur malu no serbisu hamutuk hodi habo’ot rendimentu familiar no haforsa ekonomia membru sira nian, iha iha Serelau Lautém Timor-Leste, hodi responde preokupasaun sira iha era ukun-an ida ne’ebé sei terus ba ai-han (setor agrikultura la’o ladun efetivu). Halibur malu ba servisu iha to’os no natar ne’e hatan ba kompromisiu ida katak independensia total kondisional no kompleta, maibe ohin loron ita rain kontinua tabele ba ai-han importasaun.

Domingos da Costa ho Kodigu (Refut 53) haktuir katak sira halo atividade koperativa ne’e tanba atu kontinua sira nia papel ne’ebe komunga ona dezde ai-laran katak ita nia ekonomia tenki ukun an mos no labele dependensia ba rai-seluk.

“Ami halo tanba ami ne’e rezistensia nia ema hodi kontinua papel ida uluk ai-laran nian, ita tenki serbisu ba ita nia-an rasik, no ita presija hatene servisu ba produz hahan rasik atu evita dependensia ba importasaun husi rai seluk. Se ita dependensia ba rai seluk nia ekonomia ba oin ita lahatene ita atu ba ne’ebé tanba ne’e maka ami hola inisiativa ida ne’e hodi organiza malu, halo to’os halo natar”,hatete Domingos Refut 53.

Kombatente ne’e afirma liu tan katak liberdade ita ukun an ona, maibe ekonomia ita seidauk ukun an.

“Independensia ida husik Rai okupante ka invazor sira ne’e ita husik ona, mas kona ba ekonomia-aihan ita seidauk hetan soberania, tanba ita hakarak independensia total no soberania lolos ne’e ita tenki iha ai-han rasik no sistema hotu-hotu ita nian rasik ne’ebé bele apar ka adapta ho ita nia kondisaun Timor nian, mas soberania ida ohin loron ita hare’e buat ki’ik bo’ot dependensia hotu de’it ba rai seluk ne’e ha’u hanoin ita seidauk to’o iha independensia ida lolos ne’ebé ema hotu hakarak”, salienta kombatente.

Refut 53, husu atu ukun na’in sira reforsa politika no tau osan ba Setor agrikultura tanba nesesidade baziku liu ne’ebé ema hotu presija maka hahan.

“Ami husu de’it atu hasa’e OGE ne’ebe aloka ba Agrikultura ne’e tenki bo’ot, tanba ita hatene nesesidade basiku ne’ebé ema presiza liu mak hahan. Tenki tau osan bo’ot para apoia agrikultor sira hanesan, trator, arame halo lutu nian, irigasaun no buat bar-barak tan.  Ami hare’e katak ami nia grupu (UNIZMA pro RDTL) ne’e maka bele halo to’os ho natar, ema barak la halo natar hanesan uluk,  be’e mos sulin estraga de’it ba tasi no rai barak mak abandonadu”, husu Refut.

Rezultadu husi aktividade koperativa ne’ebe halibur juventude inan-aman rezistente sira husi Suku Serelau, Baduro, Maina II, Parlamentu, no Souro, ne’e ladauk fa’an iha merkadu nasional no lokal sira.

“Iha ne’e ita seidauk hanoin lori ba fa’an iha merkadu, tanba ita nia beran ida produs ne’e seidauk resin no to’o de’it ba membru sira”, klarifika Domingos.

Reportagém: Cedelizio do Rêgo

 8,575 Tatal Lee,  1 Views Today